Is een thuisbatterij een slimme investering?
Is een thuisbatterij een slimme investering? Dat hangt ervan af. Een thuisbatterij kán nuttig zijn, maar lang niet voor iedereen. Het hangt sterk af van je situatie, je doelen en je bereidheid om risico’s te nemen. Hieronder zetten we de drie belangrijkste toepassingen op een rij – mét hun voor- en nadelen – zodat jij beter kunt beoordelen of een thuisbatterij bij jou past. De meeste mensen zetten in op 1 strategie, maar combinaties zijn ook mogelijk.
Daarnaast staan we ook stil bij enkele alternatieven voor een batterij. Batterijen komen immers met een kost, zowel financieel als op vlak van grondstoffen. Het is dan ook zeker de overweging waard om deze middelen op een andere manier in te zetten.
1. Zelfconsumptie: maximaal gebruik maken van je eigen zonnestroom
Je kan een batterij gebruiken om een deel van je overproductie op piekmomenten op te slaan en deze te gebruiken op momenten dat je zonnepanelen weinig stroom genereren.
Voordelen:
- Je verhoogt je eigenverbruik
Je koopt minder stroom aan via het net en je voelt minder het effect van eventuele dure stroomtarieven.
Je injecteert minder stroom op het net en voelt dus minder het effect van eventuele negatieve injectietarieven (dynamisch contract).
- Relatief voorspelbaar effect
Aandachtspunten:
- Dit is vooral een interessante oplossing vanaf een productie van 5000 Wp (dus meer dan 10 panelen) én een verbruik van 5000 kWh . De baten nemen snel af naarmate je je batterij overdimensioneert.
- Deze vorm van batterij-inzet kan bijdragen aan de netstabiliteit (je injecteert minder stroom op piekmomenten en vraagt minder stroom op dalmomenten). Dit is echter geen grootschalige oplossing.
Vuistregel voor het batterijformaat om je zelfconsumptie te verhogen: 1kWh batterijcapaciteit per 1000 Wp aan zonnepanelen.
2. Handel: winst maken op energiemarkten
Hierbij stuurt een externe marktpartij jouw batterij slim aan, koopt stroom in op goedkope piekmomenten en verkoopt ze op dure dalmomenten. Jij deelt mee in de winst.
Voordelen:
- Door als particulier mee te doen op de energiemarkt, maak je kans op iets grotere financiële opbrengsten.
Risico’s:
- Sterk wisselende opbrengsten doorheen de tijd
- Jij draagt zelf het financiële risico bij de aankoop van de batterij (en deels als je er eentje leaset)
- Handel kan méér belasting van het net veroorzaken (negatief voor het netwerk).
- Weinig controle of transparantie voor jou als particuliere eigenaar (de externe marktpartij bepaalt)
Vuistregel voor het batterijformaat bij handelen op de energiemarkt: hoe groter de batterij, hoe groter de kans op rendement – maar ook: hoe groter het risico.
3. Noodstroomvoorziening
Sommige mensen willen een batterij als back-up bij stroomuitval. In theorie kan dat – maar in de praktijk vraagt het om een speciale installatie. Een standaard thuisbatterij werkt immers níet bij netuitval, tenzij er expliciet voor een “off-grid” of “back-up” configuratie is gekozen.
Voordelen:
- Onafhankelijkheid bij kortstondige storingen
- Zekerheid voor kritieke apparaten (bijv. medische apparatuur)
Beperkingen:
- In België gemiddeld slechts 20 minuten stroomuitval per jaar
- Dure aankoop voor een functie die je zelden gebruikt
- Vereist een meer geavanceerde installatie
Vuistregel voor het batterijformaat voor noodstroom: voor een gemiddeld huishouden is 7 – 10 kWh nodig voor één dag back-up. Maar: dan moet de batterij wel altijd volledig opgeladen zijn.
Alternatieven voor een thuisbatterij
Batterijen komen met een kost, zowel financieel als op vlak van grondstoffen. Het is dan ook goed om na te denken over alternatieve manieren om met je overproductie zonne-energie om te gaan en/of je financiële middelen anders in te zetten.
Door slim om te gaan met jouw grote verbruikers, kan je heel wat overproductie zelf inzetten. Laad bv jouw elektrische wagen op tijdens zonnige momenten, stuur je warmtepomp slim aan en laat je (warmtepomp)boiler opwarmen tijdens de piekmomenten. Deze alternatieven zijn vaak goedkoper, minder risicovol, efficiënter of beter afgestemd op het energiesysteem van de toekomst. Lees er meer over in dit artikel van Ecopower.
Daarnaast kan je de middelen die je zou inzetten voor een batterij soms beter investeren op een andere manier:
- Energiebesparing → goed geïsoleerde gebouwschil, energiezuinige toestellen
- Hernieuwbare warmte → warmtepomp
- Hernieuwbare energie → aandelen van Energent
Conclusie
Een thuisbatterij kan passen binnen jouw energievisie – als je helder weet waarom je het doet. Wil je onafhankelijk zijn? Speculeren op de markt? Of gewoon je eigen zonnestroom beter benutten?
Wees kritisch op beloftes van leveranciers en laat je niet (alleen) leiden door de hype. Slim gebruik begint bij een goed geïnformeerde keuze. Het kan ook aangeraden zijn je keuze nog even uit te stellen; we verwachten dat de technologie de komende jaren nog evolueert en de prijzen zullen dalen.
Thuisbatterijen zijn dus niet zwart-wit. Ze kunnen in sommige situaties nuttig zijn — maar zijn geen wonderoplossing. We geloven in een doordachte combinatie van energiebesparing, slimme sturing en collectieve oplossingen.
👉 Wil je hulp bij het maken van de juiste keuzes? We begeleiden je graag bij een oplossing die bij jouw woning én waarden past. Meld je nu aan bij zonnestad.be
Op basis van het onderzoeksproject rond thuisbatterijen van Energent konden formules worden afgeleid die de terugverdientijd en financiële baten van thuisbatterijen kan voorspellen. Deze formules werden opgenomen in een eenvoudige excel tool die iedereen kan gebruiken om de terugverdientijd te berekenen.
Disclaimer: Hoewel er een beperkte handleiding werd toegevoegd, is een zekere voorkennis wel nodig om de tool correct in te vullen. Bij regelmatig gebruik, wordt best gecontroleerd of er geen geactualiseerde versie aan deze link werd toegevoegd.